Birleşmiş Milletler (BM), Afrika Birliği (AfB) ve Doğu Afrika’daki Hükümetler Arası Kalkınma Otoritesinden (IGAD) oluşan üçlü mekanizma, Sudan’daki asker ve siviller ortasında “temel mutabakata” ulaşıldığını açıkladı.
Üçlü düzenekten yapılan açıklamada, “İki hafta önce, üçlü mekanizma, askeri liderlikten, Sudan Avukatları Sendikası Yürütme Komitesi tarafından hazırlanan taslak anayasa belgesine ilişkin yorumlarını ve değişiklik önerilerini aldı. Bu değişiklikler, ordu ile Özgürlük ve Değişim Güçleri (ÖDG) Merkez Konseyi arasında varılan temel mutabakatları yansıtıyor.” sözleri kullanıldı.
Yeni görüşmelere başlandı
Üçlü düzeneğin açıklamasında, “Askeri ve sivil güçler, bizden bu taslağa dayalı olarak yeni bir siyasi süreci kolaylaştırmaya başlamamızı istediler. 25 Ekim 2021’de başlayan ve halen devam eden siyasi krize bir çözüm bulmak için sivil paydaşlarla bir dizi yeni görüşmeler başlattık.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Ülkedeki siyasi krizi sona erdirmek için siyasi bir mutabakata varmakla birlikte yeni bir geçiş periyodunun başlatılacağı belirtilen açıklamada, tüm taraflardan varılan muahedenin kararlarına ve ruhuna tam olarak uyması ve onu korumak, uygulamak için birlikte çalışması istendi.
Açıklamada, askeri bileşenin, sivillerle imzalanan mutabakatın tam olarak benimsenmesi ile desteklenmesinde birlik olması ve ordunun siyasi işlere müdahale etmeme taahhüdünü yerine getirmesi gerektiği kaydedilirken, sivil kümelere da askerin geçiş devrine ait talep ettiği makul ve geçişin istikrarına elverişli olacak kaideleri reddetmeme daveti yapıldı.
Avukatlar Sendikasının “geçiş anayasası taslağı”
Sudan Avukatları Sendikası, 10 Eylül’de, “Devletin şekli, anayasa ve hukuk üstünlüğü, temel hak ve özgürlükler, federal yönetim sistemi, geçiş döneminin kurumlarını ve görevleri”ni içeren “2022 geçiş anayasası taslağı”nı yayınlamıştı.
BM, AfB ve IGAD’dan oluşan üçlü düzenek ile ABD, İngiltere, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden oluşan dörtlü mekanizma, asker ile siviller arasındaki çözümde bu taslağı esas alıyor.
Egemenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Muhammed Hamdan Dagalu Hımidti’nin de desteklediği anayasa taslağı, eski iktidar koalisyonu Özgürlük ve Değişim Güçleri (ÖDG)-Merkezi Kurulu tarafından desteklenirken, alandaki öteki güçler onun dış güçler tarafından tasarladığını ileri sürerek reddediyor.
Ülkede bir yıldır istikrar sağlanamadı
Sudan ordusu, güvenlik ve beka tehdidi gerekçesiyle 25 Ekim 2021’de sivil yönetime el koymuş, olağanüstü hal ilan ederek başbakan dahil onlarca siyasiyi gözaltına almıştı.
Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, 4 Temmuz’da, sivil güçlerin sivil bir hükümet üzerinde muahedeye varabilmesi için askerin, üçlü sistem himayesinde yürütülen siyasi müzakerelerden çekildiğini duyurmuştu.
