Kosova Meclisi’ndeki oturumda, Avrupa Birliği (AB) başkanlarının Brüksel’deki toplantılarda Kosova ile Sırbistan arasındaki ilişkilerin normalleşmesine yönelik sunduğu son öneriler tartışıldı.
Kosova Başbakanı Albin Kurti, Meclis oturumunda yaptığı konuşmada, AB liderlerinin Kosova’da çoğunlukla Sırpların yaşadığı belediyelerde Sırp Belediyeler Birliği kurulmasına ilişkin sunduğu yönetmelik taslağının, Kosova’nın tanınması konusunda net bir pozisyon içerdiğini söyledi.
Taslak tüzük hakkında ayrıntılı bilgi veremeyeceğini, sadece kendi siyasi görüşünü ifade edebildiğini belirten Kurti, “Siyasi değerlendirmemde taslakta, Sırpların bulunduğu Kosova Cumhuriyeti’nin bağımsız bir devlet olarak tanınmasına ilişkin bir netlik var. Çok etnikli anayasaya uygun olarak ve başka zararlı amaçlar olmadan yaşayacaklar.” söz konusu.
Kurti, taslağı henüz resmi olarak kabul etmediğini ancak memorandumda taslağın incelenmek üzere Kosova Anayasa Mahkemesi’ne gönderilmesinin şart koşulduğunu belirtti.
Muhalefetteki Kosova Demokrat Partisi (PDK) lideri Memli Krasniqi, Başbakan Kurti’yi Sırp Belediyeler Birliği konusunda fikrini değiştirdiği ve taslak tüzüğün ayrıntılarını açıklamadığı için eleştirdi.
Başbakan Kurti ve partisinin geçmişte Sırp Belediyeler Birliği’nin kurulmasını engellemek için Meclis’e göz yaşartıcı gaz attığını hatırlatan Krasniqi, “Siz tüm kariyerinizi bu şekilde inşa eden kişisiniz. Sizi aradık ( Kosova Cumhuriyeti vatandaşlarının ve devletimizin geleceğinin gidişatını değiştirebilecek, kabul ettiğiniz bir kararı görüşmek üzere Meclis’e gidiyoruz.” dedi.
Bir diğer muhalefet partisi olan Kosova Demokratik Birliği’nin (LDK) Genel Başkanı Lumir Abdixhiku, Başbakan Kurti ile Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani’nin Birliğin tüzük taslağına ilişkin çelişkili tutumlar sergilediğini belirtti.
Birliğin tüzük taslağının “Kosova’nın iç sorunu olduğu” gerekçesiyle Sırbistan ile imzalanmaması gerektiğinin altını çizen Abdixhiku, “Artık Başbakan Kurti’nin kabul ettiği tüzük taslağı Kosova Anayasasını ya da Sırbistan’ın anayasal kırmızı çizgilerini ihlal edecek” dedi. Her iki durumda da bu mümkün değil.” değerlendirmesini yaptı.
Kosova-Sırp diyaloğu
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, 26 Ekim’de Brüksel’de Sırbistan ve Kosova liderleriyle ayrı ayrı görüşmelerde bulundu.
Görüşmelerin ardından AB liderleri ortak bir bildiri yayınlayarak Kosova’yı çoğunlukla Sırpların yaşadığı belediyelerde Sırp Belediyeler Birliği kurma prosedürünü başlatmaya ve Sırbistan’ı Kosova’nın bağımsızlığını fiilen tanımaya davet etti.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, ülkesinin Kosova konusunda daha önce varılan tüm anlaşmaların uygulanmasını istediğini, Kosova’nın bağımsızlığını kabul etmeyeceklerini ve bunun bilinen bir durum olduğunu vurgulayarak, Kurti’nin “anlaşmaların imzalanması” gerektiğine dikkat çekti. İki ülke arasında varılan anlaşmaların uygulanması.
İki ülkenin sık sık çatışmasının temel sebebinin ise Sırbistan’ın 2008 yılında tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı kendi toprağı olarak görmesi olduğu belirtiliyor.
AB’nin arabuluculuğunda 2011 yılında başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci kapsamında ilişkilerin normalleşmesi ve sonuçta iki ülkenin birbirini tanıması için ortak bir yol aranıyor.
